Janusz Korczak
„Jestem nie po to, by mnie kochano i podziwiano,
ale po to, bym działał i kochał.
Nie obowiązkiem otoczenia pomagać mnie,
ale ja mam obowiązek troszczenia się
o świat, o człowieka.”
Janusz Korczak
Janusz Korczak znany również jako “Stary Doktor” był lekarzem i pedagogiem. Jego prawdziwe nazwisko brzmiało Henryk Goldszmit. Urodził się 22 lipca 1878 r. albo 1879 r., zginął w obozie zagłady w Treblince w 1942 roku. Pochodził z rodziny zamożnego adwokata żydowskiego, która od dawna wrosła w polską kulturę i tradycję. Całe życie Korczaka związane było z Warszawą. Po śmierci ukochanego ojca utrzymywał rodzinę jako student medycyny. W 1903r. Korczak po ukończeniu medycyny na Uniwersytecie Warszawskim, rozpoczął pracę jako lekarz-pediatra w szpitalu dziecięcym w Warszawie. Wkrótce zyskał rozgłos jako lekarz darmowej klienteli. Swą wiedzę pogłębiał w klinikach Berlina, Londynu i Paryża. W 1905r. musiał wyjechać na wojnę rosyjsko-japońską jako lekarz wojskowy. Po wojnie wrócił do swego szpitala. Janusz Korczak włączył się do działalności Towarzystwa “Pomoc dla Sierot”. Objął funkcję dyrektora Domu Dla Sierot. Dom ten stał się warsztatem samodzielnej pracy i badań Korczaka.
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, Janusz Korczak wspólnie z Marią Falską zorganizował zakład opiekuńczy dla dzieci i sierot z ubogich przedmieść Warszawy, dla dzieci działaczy robotniczych aresztowanych, więzionych i prześladowanych. W okresie międzywojennym współpracował także z Polskim Radiem, w którym pod pseudonimem “Stary Doktor” był jedną z najbardziej znanych osób w Polsce. Przez radio wygłaszał pogadanki o wychowaniu, których słuchały całe rodziny.
Wybuch wojny z hitlerowskimi Niemcami we wrześniu 1939 r. dla Korczaka oznaczał służbę sanitarną w wojsku. Z dużą ofiarnością włączył się do cywilnej obrony Warszawy. Przemawiał do dzieci przez radio, udzielając rad i wskazówek jak mają zachować się w tych trudnych dniach. Został aresztowany i uwięziony. Jego byli wychowankowie po kilku miesiącach wykupili go za uskładane pieniądze. Gdy na rozkaz okupanta utworzono w Warszawie Getto, przesiedlano Dom Sierot do coraz mniejszych lokali – na ul. Chłodną, później na Śliską. Życie w getcie to prawie dwa lata rozpaczliwych wysiłków wycieńczonego i schorowanego Korczaka o zdobywanie dla 200 wychowanków żywności, opału, leków. W hitlerowskiej straszliwej akcji likwidacji Getta, rozpoczętej 22 lipca 1942 r. z placu przeładunkowego Umschlagplatz na Stawkach, odchodziły wagonami bydlęcymi transporty Żydów, kierowane do komór gazowych obozu zagłady w Treblince. W dniach od 5 do 8 sierpnia szły transporty dziecięce – około czterech tysięcy dzieci z wszystkich sierocińców wraz z wychowawcami. Wśród nich Korczakowskie dzieci ze swym zielonym sztandarem nadziei, oraz Janusz Korczak niosąc najmłodsze dziecko na ręku. Zginął straszliwą śmiercią w komorze gazowej. Stał się symbolem męczeństwa tysięcy bezimiennych ofiar obozów zagłady. W 1978r. powstał Międzynarodowy Komitet im. Janusza Korczaka. W Niemczech od ponad 25 lat Korczakiem zajmuje się Erich Dauzenroth – dr filozofii, profesor nauk pedagogicznych na Uniwersytecie Justusa Liebiga w Giessen. UNESCO uznało rok 1978, setną rocznicą urodzin Janusza Korczaka, za datę pamiętną w dziejach ludzkości. Rok później, w 1979 jowstało Międzynarodowe Stowarzyszenie im. Janusza Korczaka, stanowiące dobrowolną federację Komitetów i Stowarzyszeń Korcżakowskich działających w Europie i na całym świecie.
Pragniemy, by nasi uczniowie rozwijali wszechstronnie swoją osobowość, by umieli naleźć własne miejsce w społeczeństwie, by znali prawdziwe wartości życia, tj. dobro, przyjaźń, wolność, miłość, radość. Staramy się przekonać naszych wychowanków o tym, że nauka, wykształcenie i wysiłek “otwierają” świat, uczą żyć piękniej, godniej i pełniej.
Bibliografia:
1. Kroniki szkolne,
2. Zbiory archiwalne z Izby Pamięci,
3. Strony internetowe www.